Media-opvoeding: wat kunnen we voor elkaar betekenen?
Media bewust inzetten zodat jonge kinderen ervan leren en veilig plezier eraan beleven. Hoe doe je dat? En wat kunnen gezinnen voor elkaar betekenen? Hierover spraken we Myrna. Haar zoontje gaat naar een steungezin en dat zorgt voor meer balans in de (media-)opvoeding.
Ook deelt Floortje Jansen, relatiemanager Netwerk Mediawijsheid, tips & tools die helpend kunnen zijn bij een gesprek over hoe je (samen) omgaat met media en hoe je als opvoeders en professionals jonge kinderen kan helpen in de online wereld.
Vanaf het moment dat we wakker worden totdat we naar bed gaan worden we omringd door (beeld)schermen die onze aandacht vragen. Dit geldt voor groot en klein. Zo ervaart ook Myrna: “Ik ben alleenstaande moeder en door omstandigheden is mijn batterij vaak leeg. Toen mijn kind klein was, keek hij soms televisie. Nu hij peuter is, zit hij regelmatig met een tablet op schoot.”
Ook weet haar zoontje precies hoe haar mobiel werkt. “Als ik aan het koken ben, dan is het fijn als ik mijn handen vrij heb. Dat is een vast moment dat hij op een schermpje mag. Maar het gebeurt steeds vaker, het sluipt er toch in. Het zijn wel korte momenten, want ik besef ook dat schermen geen ‘oppas’ moeten worden.”
Sinds een aantal maanden heeft Myrna vaker een rustmoment omdat haar zoontje eens per week naar een steungezin (via Buurtgezinnen) gaat. Hier ontdekt hij vaker het plezier van buitenspelen omdat daar bij het steungezin genoeg ruimte voor is. “Wij hebben geen tuin. Bij het steungezin kan hij op avontuur. Het is heerlijk om te zien hoe blij hij is om daar te zijn en hoe hij met een lach weer thuiskomt. Doordat ik nu een middag mijn handen vrij heb, heb ik meer energie en lukt het om vaker samen iets te ondernemen. Hierdoor is er minder schermtijd en meer speelplezier. Ook is er soms wel tijd voor YouTube, maar dan dansen we lekker samen door de kamer. En dat schermmomentje tijdens het koken, houden we er gewoon in.”
Een gezonde balans
Elke kleine stap naar een ontspannen en gezonde balans in media-opvoeding is van meerwaarde. Floortje vertelt: “Hoe lang een kind achter een beeldscherm mag zitten, is de meest gestelde vraag van ouders. Maar het gaat wat ons betreft niet over schermtijd, maar over een gezonde balans tussen bewegen en stilzitten in combinatie met het gebruik van digitale media. Het gaat over de lichamelijke gezondheid (verhouding slapen, bewegen, stilzitten, binnen en buiten), over de mentale gezondheid (inspanning, ontspanning, spanning) en over de sociale gezondheid (alleen, samen). Waarbij we onze kleinsten helpen een gezonde balans te vinden en leren hoe ze dat later zelf kunnen doen.”
Een aantal tips per leeftijdscategorie:
- 0 – 1 jaar: geen online media, let als ouder op je eigen schermtijd.
- 2 – 3 jaar: voor een positieve media-ervaring lees samen een digitaal prentenboek, kijk een leuk filmpje of beweeg samen op een liedje.
- 4 – 6 jaar: leg als opvoeder de focus op veiligheid en kwaliteit. Laat kinderen niet zomaar online klikken zoals op YouTube, maar bespreek wat ze online zien en horen.
In gesprek blijven
Ook gezinnen kunnen elkaar helpen als het gaat om mediagebruik van een kind. Floortje: ‘Stap gelijkwaardig het gesprek in. Hoe gaan we (samen) om met media? Deze 10 tips kunnen helpend zijn bij zo’n gesprek. Maar speel bijvoorbeeld ook met beide gezinnen een online spelletje. Of zoek digitaal een recept en ga samen bakken. Dat is een toegevoegde waarde van media en waarom we er ooit zo van zijn gaan houden. Je beleeft samen plezier! En bedenk alternatieven voor mediagebruik als het teveel wordt. Lees een boekje of doe een bordspel. Door op jonge leeftijd plezierige ervaringen met een kind op te doen, leg je in jullie relatie een basis waarop je kunt voortbouwen als het kind groter wordt en meer ruimte krijgt.”
* In verband met privacy is Myrna een fictieve naam.
Geef een reactie